Nawet najlepsza frezarka CNC i najlepszy frez nie poradzi sobie z obróbką, jeżeli między nimi nie pojawi się element spajający – oprawka frezarska. Dobór tejże nie jest prosty – są na rynku rozwiązania zaczynające się już od 100zł/szt. Spokojnie możemy te kwotę zmultiplikować i kilkunastokrotnie – skąd mam wiedzieć, którą oprawkę powinienem kupić tak, aby moja frezarka CNC (i jej oprawka) działały jak najlepiej?
Oprawka frezarka typu ER32 jest zdecydowanie najbardziej popularną oprawką w Polsce – jej niska cena (38eur z katalogu firmy Groth) wraz z tanimi tulejkami (130eur za typoszereg 18 sztuk w firmie Abplanalp), pozwala na tanie frezowanie z dużą różnorodnością (zakres średnic od fi2 do fi20 wraz ze wszystkimi wymiarami pośrednimi) i zwykle jest pierwszym wyborem którego potrzebuje frezarka cnc. Wspomniany wcześniej dystrybutor gwarantuje, że każda oprawka frezarska posiada wyważenie w standardzie G2,5 do 25 000 obrotów. Dzięki temu frezarka CNC nie będzie cierpieć na szybsze zużycie łożysk wrzeciona. Główną wadą oprawek ER jest stosunkowo duża średnica zewnętrzna, co utrudnia dostęp chłodziwa i odprowadzanie wiórów. Zapewniają one jednak akceptowalną sztywność, dużą łatwość montażu oraz koncentryczność na poziomie 0.01mm.
Nieco tańsza oprawka frezarska w standardzie Weldon (27-33eur) wymagaja narzędzi ze spłaszczeniem pod chwyt śrubą – okkupione jest to niestety znacznie gorszą koncentrycznością, co oznacza, że nadają się one głównie to montażu głowic zgrubnych i wierteł składanych, zwłaszcza, że pozwalają na chwyt zwykle do fi32, w wypadku gdy nasza frezarka CNC posiada stożek ISO40.
Uchwyty wiertarskie samocentrujące kosztujące w katalogu Groth około 140-150eur wydają się być świetnym rozwiązaniem – bardzo szybkie w montażu i uniwersalne (fi1-fi13), ale posiadające właściwie zerową zdolność do przenoszenia sił promieniowych i małą siłę ścisku. Oznacza, że nadają się tylko do wiercenia tanimi wiertłami ze stali szybkotnącej. Z tego powodu nowoczesna frezarka CNC raczej powinna unikać takich oprawek, których system mocowania wywodzi się bezpośrednio z wiertarek i wkrętarek.
Naturalną ewolucją systemu ER są oprawki siłowe w cenie około 180-200eur sztuka, z tulejkami w cenach 20-26eur. Posiadają one wszystkie zalety oprawek ER wraz ze zwiększeniem koncentryczności i siły zacisku, z czego chętnie skorzysta każda frezarka CNC, ale zachowując duże średnice, co utrudnia pracę (zwłaszcza na maszynach wieloosiowych). W związku z tym, w podobnej cenie, znacznie lepszą opcją jest oprawka frezarska hydrauliczna, która usuwa wspomniany wyżej problem dużych średnic.
Technologia termokurczliwa często podawana jest jako najwyższa wśród rozwiązań, z których korzystać może frezarka CNC. Taka oprawka frezarska wykonana jest na tyle dokładnie, że rozgrzewając ją w odpowiedniej stacji grzejącej, rozszerza się ona na tyle, aby wsunąć w nią narzędzie i poprzez chłodzenie zacisnąć je pewnie w oprawce. Początkowy koszt stacji (Schussler u-connect we wspomnianym katalogu Groth kosztuje 3 700eur) wydaje się dość duży, ale bardzo smukłe, wysoce koncentryczne, wyważone do dużych prędkości obrotowych i sztywne oprawki, kupimy wtedy już od 80 eur. Oznacza to, że w cenie ponad dwukrotnie niższej niż oprawka frezarska, hydrauliczna lub siłowa uzyskujemy jeszcze lepsze warunki pracy, zwłaszcza jeżeli nasza frezarka CNC posiada osie obrotowe. Szybką matematyką licząc okazuje się, że zakup rozwiązania termokurczliwego Schussler zwraca się już przy zakupie 30 oprawek, czyli uzbrojeniu 2-3 obrabiarek.
